Prof. Dr. Hüseyin Atay, Kur'an'a göre Araştırmalar (VI) kitabında "Kur'an'ın anlaşılma yöntemleri"ni 23 başlık altında toplamış. İlginizi çekeceğini umduğum bu konunun her gün bir başlığını sizlerle paylaşmak istiyorum. Bu günkü başlığımız "NİYET"

NİYET

İnsanlar arasında Kur'an'ın anlaşılmasına dair ihtilaf çıkmaktadır. Ancak bilginler ve müçtehitler arasında çıkan değişik anlayış ve farklı görüşler iki grupta toplanabilir. Bunlardan birincisine göre, herkesin tahsil ve anlayış seviyesine göre Kur'an'ı değişik şekilde ve düzeyde anlaması mümkündür ve buna çıkar yol bulunur. Yalnız bir şartın olması çok önemlidir. Bu yorumlar Allah için ve iyi niyetli olmalıdır. Böyle yorumlar yapan kimseler, aslında ihtimal dahilindeki manalarda ve birbirine çok yakın olmavanlarda da anladıkları veya kabul ettikleri görüşler hususunda birbirini itham etmez ve düşmanlık yapmazlar. Birbirlerini anlayışla karşılarlar.

İkinci grup insanlar ise, Kur'an'ı Allah için ve iyi niyetle değil, kendi çıkarlarına yardım edecek ve destek verecek şekilde anlamaya çalışırlar. Bunlar aslında kötü niyetlidirler ve Kur'an'ın amaçlarını kendi çıkarları içinde göstermeye çalışırlar. Kur'an, bunları kalplerinde yamukluk bulunmakla suçlamaktadır. Bunlardan bütün İslam milletleri ve toplumları şikayet etmektedir. Hangi tür bilgi sahibi olursa olsun etrafına bir cemaat toplamak, dinden olmayan bir şeyi dinin esasından göstermek ve sonra kendine uymayanı zayıf imanlı, dinden taviz veren ve dinden çıkmış, dinsiz sayarak kendi cemaatinden ayrılanın müslüman olmadığını ve cehennemlik olduğunu ilan ederler; işte Kur'an, bu gibi yorumlara giden fırkacı, fitneci, grupçu, dini kendi amaçlarına alet edenleri lanetler. İslam dünyası bunlarla çalkalanmakta ve bu zihniyete sahip kişi veya gruplar yardım görmektedir. Ama, ilme ve iyi niyete dayanan, Allah rızası için Kur'an'ı anlamak konusundaki fikrî ayrılıklar, ihtilaflar, İslam'a hayat ve hareket verir, ilmin yükselmesini sağlar.

Prof. Dr. Hüseyin Atay
(Kur'an'a Göre Araştırmalar VI)

Bir sonraki konu başlığımız: "Kavramlar ve Dinde Mantık"