Merhabalar.

1960 yılına kadar memleketimde akşamları evlerimizi gaz lambalarıyla aydınlatırdık. 1960 yılında yapımı tamamlanarak işletmeye alınan Hirfanlı Barajında üretilen elektrik enerjisi sayesinde 1960'lı yıllardan itibaren evlerimizi ampullerle aydınlatmaya başladık. 1960 öncesinde evlerimizi aydınlattığımız gaz lambasıyla ilgili çok anılarımız vardır.  Ancak gaz lambasıyla ilgili çok daha önemli bir konu var ki, geçenlerde bu konuyu gazetede okumuş ve çok etkilenmiştim. Ne yalan söyleyim, ben gaz lambasının bu konuya ismini verdiğini ilk defa o gazetedeki okuduğum yazıdan öğrendim. Sizi daha fazla meraklandırmadan ve lafı da fazla uzatmadan hemen konuya girmek istiyorum.

Biri size, konu fark etmeksizin  (bu romantik bir ilişki de olabilir, iş ilşikisi de) sürekli olarak 'Aşırı tepki veriyorsun', 'Kafanda kurmuşsun', 'Çok hassassın' gibi cümleler kuruyor ise muhtemeldir ki 'gaslighting'e uğruyorsunuz. 'Gaslighting' için 'Akıl sağlığınızdan şüphe duymanızı sağlayacak, manipülasyona dayalı, sinsi bir psikolojik şiddet' demek mümkün. 

Gaslighting, bir psikolojik manipülasyon ve taciz yöntemidir. Bireyi kendi hafıza, algı ve akıl sağlığını sorgulayıp irdelemeye iten bir çeşit kötü yönlendirmedir. Bireyde veya seçilen grupta şüphe uyandırma, kalıcı inkar, çelişki ve yalan yoluyla peyderpey dikte edilir ve fark edilmesi kimi zaman güçtür.

Terimin adı, İngiliz oyun yazarı Patrick Hamilton'un 1938 yılında yazdığı Gas Light (Gaz Lambası) adlı bir oyundan gelmektedir. Oyundaki erkek karakter eşini deli olduğuna ikna etmeye çalışır ve gaz lambasını söndürdüğünde eşi bunun gerçek değil uydurulmuş bir şey olduğunun farkına varır. 

İşte yıllardır evlerimizi aydınlatmada kullandığımız gaz lambası ne kadar masum görünse de meğersem psikolojik manipülasyon ve taciz yönteminin isim babasıymış. 

Selam ve saygılarımla.