Kırşehir İli |
Anadolu Selçukluları ve Osmanlı döneminde Sancak, Cumhuriyet Döneminde il olan Kırşehir, 02 Mayıs 1954 milletvekili genel seçimlerinde (Cumhuriyetçi Millet Partisi) CMP’ ne oy verdiği için (Demokrat Parti) DP tarafından 30.06.1954 tarihinde çıkarılan bir kanunla ilçe yapılarak cezalandırılışını bugün 65 ve daha üzeri yaşlarda bulunan insanlar hatırlayabilirler.
İktidardaki Adnan Menderes’in Demokrat Parti’si (DP) tam 508 sandalye ile olağanüstü bir zafer kazanmıştı. CHP ise Meclis’e topu topu 34 milletvekili getirebilmişti. Üçüncü parti Cumhuriyetçi Millet Partisi (CMP) ise sadece bir ilde, Kırşehir’de seçimi alarak 4 milletvekili çıkarabilmişti. (O zamanki seçim yasasına göre bir ilde en çok oyu alan parti o ilin bütün milletvekillerini alıyordu.) Bu görkemli zafere karşın Menderes mutlu değildi. Menderes oyların yüzde 58.42’sini almalarına rağmen CHP’nin yüzde 35 oy toplamasından rahatsızdı. Çevresine “Demek ki, bu memlekette demokratlaştıramadığımız yüzde 35’lik bir kitle var” demişti.ve Menderes muhalefeti susturmaya karar vermişti.
Seçimlerden sonra Bursa’dan milletvekili seçilen Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın mazbatasını aynı ilden seçilen milletvekilleri Çankaya’ya götürdüler. (O zaman cumhurbaşkanları da partili milletvekilleri arasından seçiliyordu.) Bayar teşekkür ettikten sonra “Kırşehir’i ilçe yapacağız” dedi. İktidar ilk darbeyi, kendilerine oy vermeyen ve Osman Bölükbaşı ile 3 arkadaşını Meclis’e gönderen Kırşehir’e indiriyordu. Milletvekili Dr. İbrahim Öktem “Ama bu olmaz. Herhalde latife ediyorsunuz” diye itiraz etti. Bayar “Çok ciddi söylüyorum. Göreceksiniz” dedi. Seçimden 28 gün sonra İçişleri Bakanı Namık Gedik Anadolu Ajansı’na Nevşehir’in il yapılacağını, Kırşehir’in de ilçe olacağını ve bu yeni kente bağlanacağını açıkladı. İşte DP’yi 27 Mayıs 1960 ihtilaline götüren olayların başlangıcı olan Kırşehir olayı böyle patlak verdi.
Turan Güneş |
31 Temmuz 1954’de Meclis’te görüşülmeye başlanan yasa tasarısını savunan zamanın Adalet Bakanı Şevki Çiçekdağ’a , Kırşehir Cumhuriyetçi Millet Partisi Milletvekili Osman Alişiroğlu “Nankör” diye bağırdı. Alişiroğlu “Nankör” demekte haklıydı çünkü Çiçekdağ da Kırşehirliydi. Daha sonra Kırşehir Milletvekili Osman Bölükbaşı kürsüye geldi, yasayı eleştirmeye başladı. Başbakan Menderes dinlerken sürekli gülüyordu. Bölükbaşı dönüp Menderes’e şöyle dedi: “Ben konuşurken Başbakan çok gülüyor. Temenni ederim ki bu hal Aydın’ın (Menderes Aydın milletvekiliydi) başına gelmez.” Konuşmalardan sonra yapılan oylamada 39’a karşı 285 oyla Kırşehir’in ilçe olması kabul edildi. Kırşehir’in ilçelerinden Kaman Ankara’ya, Çiçekdağ Yozgat’a, Mucur, Avanos, kozaklı ve Hacıbektaş ilçeleri de Nevşehir’e bağlandı. İşte Türk demokrasinin kara bir sayfasını oluşturan bir ilin iktidar partisine oy vermediği için ilçe yapılmasının öyküsü böyle.
Kırşehir’in ilçe olarak kalması üç yıl sürdü. Demokrat Parti hatasını anlayarak, 12.06.1957 günü TBMM’de kabul edilen bir kanun ile Kırşehir’in yeniden il olması sağlandı. Ancak Avanos, Hacıbektaş ve Kozaklı ilçeleri Kırşehir’den koparıldı.
27 Mayıs 1960 ihtilalinden sonra Ankara temsilcisi olarak Kurucu Meclis’e seçilen Osman Bölükbaşı, kendisine en büyük haksızlığı yapan devrin Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakan Adnan Menderes’in idam kararına karşı çıkmıştır.
Mucur kazasının Geycek Köyünden Nebi oğlu Hasan: Kırşehir’in ilçe yapılma haksızlığını aşağıdaki destanda şöyle dile getirmiştir:
Elli dört senesi bahar ayında
Vilayetti kaza oldu Kırşehir
Terakki yılları yirminci asırda
Açan bir gül idi, soldu Kırşehir.
Halimiz yamandır nasıl edelim
Derdimizi dostlar kime diyelim
Kemal Paşa yok ki kime gidelim
Sahipsiz arada kaldı Kırşehir.
Kırşehir de Muşkara’ya aralı
Kazaları birbirine sıralı
Bölükbaşı senden hesap soralı
Demirkırat öcün aldı Kırşehir.
Menderes bu dünya sana da kalmaz
Bir oy için Koca Kırşehir yanmaz
Adliye Bakanı Osman utanmaz
Öz evladın başın yardı Kırşehir.
Derdine bulunmaz asla bir çare
Kalbine ok değdi yüreği yare
Siyaset elinde oldu bin pare
Bayar kin eyledi böldü Kırşehir.
Nebi oğlu Hasan
Kaynak:Araştırma
6 Yorumlar
Ben geldim recep bey iyi olmanıza sevindim....
YanıtlaSilÇok değişik bir yazı olmuşşşş...
ellerinize sağlık...
nacizhane arkadaşlar ödül vermiş ...
Vereni dağıtmak lazım...
Bende ödülünüz var...
Bana yorum yazan bütün dostlarıma gönderdim.....
Merhabalar Bir Kase Lezzet, Hoş Gelmişiniz!
YanıtlaSilZiyaretinize ve yorumunuza çok teşekkür ederim. Sağolun, varolun. Ödül dağıtım listenizde yer almam, beni ziyadesiyle sevindirdi ve mutlu etti. Çok teşekkür ederim.
Selam ve dualarımla.
merhaba Recep Bey;
YanıtlaSilöncesinde izin, sonrasında taşınma, yerleşme, yeni yere alışma derken bir süredir arkadaşlarımı ziyaret edememiştim
nasılsınız?
Kırşehir ilinin ilçe ve sonrasında tekrar il yapılmasını yüzeysel olarak biliyordum...sayenizde detaylı olarak öğrendim, teşekkür ederim
özellikle Avanos ve Hacıbektaş'ın tekrar Kırşehir'e bağlanmaması ilimizi hem sosyal, hem kültürel, hem de ekonomik anlamında olumsuz etkiledi diye düşünüyorum
paylaşmış olduğunuz konuları ilgiyle takip ediyor, çok teşekkür ediyorum
dua ile...
Ayşem gibi bende vermişdim size o ödülü. sevgiler. yazılarınız hep güzel.
YanıtlaSilMerhabalar Küçük Hala, Hoş Gelmişiniz!
YanıtlaSilZiyaretiniz ve konuyla ilgili detaylı yorumunuz için çok teşekkür ederim.
Ben de öyle sizin gibi yüzeysel biliyordum. Araştırdım ve topladığım bilgileri biraraya getirerek bu yazıyı oluşturdum. Faydalı olması beni ziyadesiyle memnun etmiştir.
Selam ve dualarımla.
Merhabalar Vuslat, Hoş Gelmişiniz!
YanıtlaSilZiyaretinize ve yorumunuza çok teşekkür ederim. Sizin de Bir Kase Lezzet gibi bana ödül verdiğinizi emin olun hiç fark edemedim. Çok teşekkür ederim. Sağolun, varolun. Blog sayfanıza verdiğiniz ödülü almaya geleceğim.
Selam ve dualarımla.
*YORUMLARINIZ HEMEN YAYINLANIR*