1940'lı Yıllarda Niğde Polis Karakolundan Bir Fotoğraf Karesi.
İnternetten Alıntıdır.
Sakın beni bilgiçlik taslayan biri olarak addetmeyin. Ben sadece araştırarak öğrendiğim bir alan üzerinde karşılaştığım ilginç konuları bazen olduğu gibi, bazen de soru-cevaplı bir tarzda paylaşıyorum. İşte, aşağıda yine öyle ilginç bir konu var; okumaya ve cevaplamaya ne dersiniz?
TRT 80’li yıllarda, bir polis komiserinin çalıştığı karakolu pembeye boyattığını ve komiserin “Bundan sonra vatandaş karakolda dayak yemeyecek. Biz bu yüzden “Karakol”u “Pembekol” yaptık” beyanını haber röportaj olarak yayımlamıştı.
İnsancıl komiser bu sözleri ile karakol kelimesindeki kara’yı renk olarak “kara, siyah” şeklinde anladığını belirtmişti. Acaba karakol kelimesinin kara bölümü, “toprak, su olmayan yer” veya “kara, siyah” anlamında isim cinsinden bir kelime midir?
25 Yorumlar
Çok ilginç ilk defa duyuyorum bilgi için teşekkür ederim karakol kelimesini Google araştırma gereği duydum 🙂
YanıtlaSilEtimoloji de Karakol kelimesinin kökeni "gözcü, nöbetçi, öncü" gibi anlamlara gelen karavul ve bundan türetilmiş karavulhane sözcüklerine dayanır. Karavul kelimesi Türkçeye Moğolca karagul sözcüğünden girmiştir.
Merhabalar Sonsuzluk ve Ötesi.
SilÖnce ziyaretiniz ve konuya katılımınız için çok teşekkür ederim. Efendim "kara" kelimesi, aynen sizin yaptığınız araştırma sonucu ulaştığınız sonuç gibidir.
Tekrar çok teşekkür ederim. Bu arada ne yapmış olduk? Karakol kelimesindeki "kara" nın en azından renk olmadığını öğrenmiş olduk. Belki hikayedeki komiser, bunun renk olmadığını bilseydi, karakolu acaba neye çevirirdi?
Selam ve saygılarımla.
Merhabalar Recep Bey. Yıllar öncesinde gerçekleşen bir olay olsa da sayenizde bir "Adsız kahraman" tanıdık. Acaba fikir benimsenip ,uygulamaya geçirilmiş midir?
YanıtlaSilÖyle bir düşünce ile yola çıkmak bile güzel. Haklı-haksız veya suçlu-suçsuz, şiddet uygulayarak değil, yasalar çerçevesinde, adil kararlar doğrultusunda belirlenmelidir.
Sağlıkla.
Merhabalar Makbule Öğretmenim.
SilBlog sayfama yapmış olduğunuz ziyaret ve değerli yorumunuz için çok teşekkür ederim.
Efendim bildiğim kadarıyla, karakollarımız eskisi gibi değil, ama şu andaki uygulamalarını da bilmiyoruz. Ama, sizin dediğiniz gibi, bu isimsiz kahraman komiseri tebrik etmemiz gerekir.
Selam ve saygılarımla.
Merhaba Recep bey, öncelikle umarım sağlığınız sıhhatiniz yerindedir. Tansiyon durumunu düzene koymuşsunuzdur umarım.
YanıtlaSilYine farklı ve düşünmeye sevk eden bir yazı yazmışsınız. Ben de hep kara'yı siyah olarak nitelerdim ama şimdi kara acaba toprak anlamında mı diye bir soru işareti oldu. Emekli Türkçe öğretmeni babamla üzerine konuşmak için bir konu oldu bana da. Paylaşımınız için teşekkür ederim, sağlıklı günler dilerim.
Merhabalar Denizin Şarkısı.
SilBlog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete, sağlığıma yönelik ilginize ve dua mahiyetli temenninize çok teşekkür ederim. Efendim, tansiyonu şimdilik çözdük ve ben hemen arkasından karın fıtığı ameliyatımı olup, kısmen düzeldim bile. Tekrar çok teşekkür eder, sizlere sağlık, sıhhat ve afiyetler dilerim.
Söz konusu paylaşımlara yazılan yorumlara da bakarsanız, karakolun "kara" sı ne renktir, ne de kara parçası.
Dilcilere göre karakol kelimesinin kara bölümü isim değil fiil gövdesidir ve Türkçedeki “bakmak” fiilinin Moğolca karşılığı olan karamak [to look at] fiilidir. Moğolca fiilden isim yapan -gul eki geldiği fiilden meslek ismi yapar. Kara-gul ismi de Moğolcada “bakan, gözleyen, gözetleyen (kişi) = gözcü, bekçi [watchmann, guard]” anlamlarına gelir. Buradan da “devriye, ileri posta, öncü” anlamları doğmuştur. Kara-gul kelimesi Moğolcadan Türkçenin çeşitli lehçe ve şivelerine karagul, karavul, karaul, karagol gibi şekillerde geçmiştir. Türkçe kol kelimesinin “bulaşma (contamination)” dil olayı ile Moğolca -gul ~ -gol ekinin yerini alması ile de Türkçede kullandığımız karakol şekli ortaya çıkmıştır.
Selam ve saygılarımla.
Merhabalar, logonuzun sağında yer alan "Denizin Şarkısı" linkine tıklandıktan sonra profil bilgilerinize ulaşılıyor ama, sayfanızın linki burada yok. Bunun için kendi sayfanızdaki son paylaşıma bir yorum yazdım. Selamlar.
SilNe kadar ilginçmiş kelimenin kökeni! Bu detaylı açıklamanız için çok teşekkürler Recep Bey.
SilMerhabalar, Manxcat / KuyruksuzKedi.
SilHoş geldiniz. Ziyaretiniz ve değerli yorumunuz için çok teşekkür ederim.
Evet, daha önce hiç merak edip araştırmamıştım. Karakol denilince benim de aklıma siyah kol gibi bir şeyler geliyordu. Ama bu vesileyle doğrusunu öğrenmiş olduk.
Selam ve saygılarımla.
Bu olayı yıllar öncesinden hatırlıyorum. Karakol kelimesindeki kara, renk olarak algılanması doğal, neticesinde hep ürküntü veren yer olmaktan çıkarmaya çalışan bir memurun yaklaşımı da bir o kadar insancıl.
YanıtlaSilEtimoloji sözlüğüne baktığımda ise şöyle bir detay buldum: "Moğolca karagul "gözcü, nöbetçi" sözcüğünden alıntıdır. Moğolca sözcük Moğolca kara- "bakmak, gözlemek" fiilinden +AgUl sonekiyle türetilmiştir." diyor.
Başka bir kaynakta ise : "Türkçe *kara- fiili kaydedilmemiştir. Ancak Eski Türkçe karawaş (hizmetçi kız) ve karak (göz bebeği) biçimleri, aynı kökün Türkçede de mevcut olabileceğini gösterir." diye bir bilgiye ulaştım. Hemen TDK sözlükte karavaş kelimesini aradım ve "Savaşta tutsak edilen veya satın alınan kadın köle; kul" açıklamasını buldum ama karak kelimesi sözlükte yok. Daha fazla derinleştirmeden burada sonlandırayım yorumumu.
Pazar sabahı için keyifli bir okuma ve araştırma oldu. Çok teşekkür ederim.
Saygılar,
Merhabalar Momentos.
SilZiyaretinize ve konuyla ilgili yaptığınız araştırma sonucu elde ettiğiniz sonuçları bizlerle paylaşan, katkı sağlayan o değerli yorumunuza çok teşekkür ederim. Emeğinize ve yüreğinize sağlıklar dilerim.
Dilcilere göre, karakolun içinde geçen "kara", isim cinsinden bir kelime olmayıp, fiil gövdesidir. Sonuç olarak da "kara" nın, sizin de ulaştığınız gözcü, nöbetçi anlamlarına geldiğini hep beraber öğrenmiş olduk. Tekrar çok teşekkür ederim.
Selam ve saygılarımla.
öğrenmiş olduk, teşekkürler :)
YanıtlaSilMerhabalar Deeptone.
SilZiyaretiniz ve değerli yorumunuz için teşekkür ederim.
Selam ve saygılarımla.
Komiser ne kadar naifmiş. Günümüzde olsa pembekol kelimesi başka anlamlara çekilir ve hatta o komiser hakkında soruşturma açılırdı... Ben isimsiz kahramanın bakış açısını çok sevdim.
YanıtlaSilPaylaşım için teşekkürler
Merhabalar Evde Yazar.
SilZiyaretiniz ve değerli yorumunuz için çok teşekkür ederim.
Evet, dediğiniz gibi, isimsiz kahramanlardan komiserin naif tutumu gerçekten takdire değer.
Selam ve saygılarımla.
Aa! Çok ilginç! Valla karakol sözcüğünün kökenini bilmiyordum. Sonsuzluk ve Ötesi arkadaşın yorumuyla öğrenmiş oldum. (Unutmadan; bilgiçlik taslayan biri olduğunuzu hiç düşünmedim. Merak ediyor, sorguluyor, araştırıyorsunuz. Bu da iyi bir şey. )Teşekkür ediyorum.
YanıtlaSilSelamlar, saygılar.
Merhabalar Bücürükveben.
SilBlog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete ve paylaşıma destek sağlayan değerli yorumunuza çok teşekkür ederim.
Emin olun ben de bilmiyordum. Kelimeleri, dil biliminin bir dalı olan etimoloji ışığında incelerken karşılaştım. Emin olun, ben de aynı o isimsiz kahraman komiser gibi karakol'un "kara" sını siyah renk olarak algılıyordum. Bunun böyle olduğunu öğrenince, herkes de bilsin istedim.
Selam ve saygılarımla.
Recep bey tekrar merhabalar, detaylı bilgilendirmeniz için çok teşekkür ederim. İnsan he gün bir şey öğreniyor. Ben de bilgi dağarcığıma eklemiş olsum sayenizde. Ayrıca sonsuzluk ve ötesi de çok güzel açıklamış. Blog sayfam için ilettiğiniz şekilde kontrolü yaptım, yorumunuza çok teşekkür ederim.
YanıtlaSilMerhabalar.
SilYorumunuz için teşekkür ederim.
Daha önce sizin sayfanıza girmek için, Google üzerinden bir sürü cambazlıklar yaparak ulaşabilmiştim. Çünkü profilinizde, blog sayfanızın linkinin yer alması gerekir. Peki bu zamana kadar diğer blogcu arkadaşlarınız sizin sayfanıza nasıl ulaştılar? Daha önce profilinizde blog sayfanızın linki vardı da ayarlar bölümünde uğraşırken sayfa linkinizi yanlışlıkla mı kaldırdınız?
Neyse, sorun çözülmüş. Bu sorunun çözülmesinin faydasını, bizden çok siz göreceksiniz.
Selamlar.
Öğrenmenin yaşı yok Recep Bey. Yazdıklarınızdan ve yorumlardan epeyce bir şey öğrendik.Teşekkür ederiz. Selamlar
YanıtlaSilMerhabalar ADSIZ.
SilZiyaretinize ve değerli yorumunuza çok teşekkür ederim. Hem öğrenmenin yaşı yok, hem de herkes alanında bir öğretmendir.
selam ve saygılarımla.
Ben Yıldız. Yorumum neden Adsız olarak kaydedildi anlamadım.
YanıtlaSilMerhabalar YILDIZ.
SilŞimdi anladım, yukarıdaki yorum sizin miydi?
Hoş geldiniz. Blog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete ve değerli yorumunuza çok teşekkür ederim.
Hesabınız olduğu halde, yorumlarınız ve buna benzer diğer gönderileriniz de göndericisi ADSIZ bir şekilde tanımlanıyordur.
Ben burada sadece bildiğim ve yaşadığım tek bir neden açıklayım. Eğer durumunuz yaptığı açıklamayla eşleşiyorsa, bu nedenle yorumlarınız ADSIZ'a düşüyordur.
Google'nin nezdinde açtığımız gmail hesabınız kapalıysa, oturumunuz kapalıysa, yorumlarınız adsıza düşebilir. Bilgisayarınızı formatladınız yeniden kurdunuz ve gmail hesabı ile henüz oturumu açmamış ve hemen bir arkadaşına yorum yazarsanız yorumunuz adsıza düşebilir.
Siz blog işlemlerinizi hangi cihaz üzerinden yürütüyorsunuz? Bilgisayar, tablet, cep telefonu vs. Bunlardan kullandığınız cihazda elektronik posta hesabınız yani oturumunuz kapalıysa, yorumlar adsız düşebilir. Bunlar benim bildiklerim.
Dikkat ettiyseniz bir blog sayfasına yazarken, Google hesap linkiniz, hemen oraya otomatik düşer. Oturumunuz açık, başka bir değişiklik te yapmadıysanız, o zaman yorum yazarken YORUM EKLEMEK İÇİN BİR KİMLİK SEÇİN uyarı karşısında parantez içinde tanımlamalarınız görünür, oradaki aşağı ok işaretine tıklayın ve görün. Sizden profil bilgilerinizle ilgili birkaç satırlık bir liste sunar, buradan anonim seçerseniz, yorumlarınız adsıza düşer.
Benim bu konuda söyleyebileceğim şeyler bu kadar. İnşAllah kısa zamanda çözülür.
Selam ve saygılarımla.
Kendi sayfamda Adsız olmadı burada oldu. Geniş zamanda bakacağım. Çok teşekkür ederim detaylı anlatımınız için. Sağ olun Recep Bey
YanıtlaSilMerhabalar Yıldız.
SilPeki, benim sayfamın dışında, diğer arkadaşlarınızın sayfalarına yorum bıraktığınızda durum ne? Eğer diğer sayfalarda bu sorunu yaşamıyorsanız; bu problem, benim sayfamdan kaynaklanıyor olabilir. Bu olayı bir müddet beraber takip edelim. Bakın en azından belli bir yol aldık.
Selamlar.
YORUMLARINIZ HEMEN YAYIMLANIR