"...Kalabalık karakoldan çıkıp, hiç konuşmadan, ortak bir suçu paylaşıyormuş gibi sessizce dağıldı. ..."
(Ahmet Altan, Aldatmak, s.232)
Sessizce dağılan kim? "kalabalık". Bu ad, niteleme sıfatı göreviyle de kullanılabilmektedir; kalabalık sokaklar, kalabalık bir kent, gibi. Niteleme sıfatları, tamladığı adı düşürünce adlaşır. Adlaşan bu sıfattan sonra, başka bir ad geldiğinde bunu virgülle ayırmak gerekir. Bu durumda virgülün kullanılmaması, anlam karışıklığına yol açar. "Kalabalık" sözcüğü, adlaşmış sıfattır. Bunun arkasından da "karakol" adı gelmekte. Öyleyse "kalabalık" öznesinden sonra virgül kullanılmalıydı; kullanılmaması "kalabalık karakol" gibi bir tamlamanın oluşmasına, sonuçta da anlam karışıklığına yol açmış.
Cümlede "çıkıp" sözcüğünden sonraki virgül de gereksiz kullanılmıştır. Sözcükteki
"-ıp" eki, bağ eylem (ulaç) yapan eklerdendir. Ek, "ve" bağlacının yerini tutmaktadır. Bu yüzden, bu ekten sonra virgül kullanılmaz. O virgül, "kalabalık" sözcüğünden sonra kullanılsaydı, iki yanlış da ortadan kalkmış olurdu.
25 Yorum:
Bağ eylem, ulaç deniyor şimdi. Biz ise zarf fiil olarak öğrendik. Alışmayınca garipsiyorum TDK'nin ürettiği bu kelimeleri.
Merhaba Recep Bey. Noktalama işaretleri, düşüncelerimizi yazarak ifade etmede çok önemli. Siz de yazınızda bu işaretlerden virgülü seçmeniz isabet olmuş. Hatta şöyle bir atasözü de var: "Oku adam ol baban gibi, eşek olma." Emeğinize sağlık. Esenlik dileğimle.
Cümlede işaretlemelerin önemi büyük. Anlatmak istenilenden çok farklı anlamlara kapı açan sihirli bir anahtar gibi. Yayın için teşekkürler, elinize sağlık.
Saygılar,
Merhabalar Ramazan Hocam, Hoş Geldiniz.
Blog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete ve paylaşıma değerli yorumunuzla sağladığınız katkı ve desteğe çok teşekkür ederim.
Selam ve saygılarımla.
Merhabalar Hanife Mert, Hoş Geldiniz.
Bloğuma yapmış olduğunuz ziyarete ve paylaşıma kıymetli yorumunuzla sağladığınız katkı ve desteğe çok teşekkür ederim.
Verdiğiniz örnek cümle, virgülün ehemmiyetinden bahsetmek için kullanılan kalıp bir cümle olmuştur.
Selam ve saygılarımla.
Merhabalar Momentos, Hoş Geldiniz.
Blog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete ve değerli yorumlarınızla paylaşımlarıma sağladığınız katkı ve desteğe çok teşekkür ederim.
Meramımızı yazılı metinlerle anlatırken, noktalama işaretlerini yerli yerinde kullanmamız şarttır. Aksi halde, bakın ne kadar büyük anlatım bozukluklarına sebebiyet veriyor.
Selam ve saygılarımla.
Cümleyi okuyunca beynim yandı abi :)
Açıklamaların için teşekkür ederim.
Birde bizim banneri eklemişsin abi çok ama çok sevindim. Desteklerin için teşekkür ederim. :)
Merhabalar Sinan Hoş Gelmişsin.
Ziyaretine ve değerli yorumuna çok teşekkür ederim. Sen o kadar şey yapıyorsun, biz bir banner eklemişiz çok mu?
Selam ve saygılar.
İyi yakalamışsınız Recep Abi, gerçekten virgül olmayınca, kalabalık karakol tamamen farklı iki cümleye dönüşüyor.
Yıllar yıllar önce, İngilizce dersindeyken, virgülün önemini belirten bir örnek yazmıştı öğretmenimiz. Hepimiz çok gülmüştük.
Hatırladığım kadarıyla virgül olmayınca Mary hanımın birden fazla kocası olduğu anlamı çıkıyordu. 😂 Yalnız tam cümleyi anımsayamıyorum çünkü aradan 25 yılı aşkın zaman geçti.
Selamlar, saygılar.
Merhabalar Bücürükveben, Hoş Geldiniz.
Blog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete, paylaşıma katkı ve destek sağlayan değerli yorumunuza çok teşekkür ederim.
Noktalama işaretleri, yazıyı canlı, anlamı aydınlık duruma getirir. İşaretler, yazının anlamına açıklık kazandırır, anlam karışıklığını önler, okuyuşa gerekli ahengin verilmesini sağlar. İşte bu nedenle noktalama işaretlerini hafife almamak lazım.
Selam ve saygılarımla.
Merhaba Recep Bey,
Bir dönem kendi yazdıklarımı sonradan okuduğumda, hiç bir şey anlayamadığımı yada okuyanların kafalarını ne kadar çok karıştırdığımı fark etmiştim. Ve bunda ki en büyük sebep kullanılmayan yada yanlış yerlerde kullanılan virgüldü:) Saygılarımla.
Merhabalar SzsgnBsl, Hoş Geldiniz.
Blog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete ve değerli yorumunuzla paylaşıma yaptığınız desteğe çok teşekkür ederim.
Maalesef hepimiz yapıyoruz bu yanlışlığı. En çok da biçimle ve anlamla ilgili yanlışlarımız oluyor.
Dil gibi önemli bir aracın doğru kullanılması da elbette çok önemlidir.
Selam ve saygılarımla.
Allah razı olsun abi :)
Merhabalar , anlatım bozuklukları gerçekten de her yanda , edebiyat alanında olması daha bir abeslik katıyor hayatımıza .Her durumda olduğu gibi dilimizi doğru kullanmak da emek istiyor. Yeni bloğumla gelip merhaba demek istedim . Diğer bloglarımda yazmayacağım artık
Merhabalar Gwen. Hoş Geldiniz.
Blog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete, paylaşıma destek sağlayan değerli yorumunuza çok teşekkür ederim.
Daha önce paylaşım yaptığınız blog sayfanızın adı neydi, birden hatırlayamadım? İnşAllah, en kısa zamanda, yeni bloğunuzu tanımak için ziyaretinize gelirim.
Selam ve saygılarımla.
evet doğru, iyi bulmuşsunuz bu örneği. virgülü bizde genelde fazla kullanıyorlar, bol virgül olunca daha doğru sanıyorlar ama değil :)
Merhabalar Deeptone, Hoş Geldiniz.
Blog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete ve değerli yorumunuzla paylaşıma yapmış olduğunuz katkıya çok teşekkür ederim.
Selam ve saygılarımla.
Merhabalar...
Virgül, küçücük bir noktalama işareti gibi görünse de cümleyi anlaşılır kılmasıyla büyük değere sahiptir.
Yerinde ve güzel bir örnek cümle bulmuşsunuz Recep Bey.
Ayrıca " -ıp " ekine getirdiğiniz açıklama da çok kıymetlidir.
Bilgi ve paylaşım için teşekkür ediyorum size.
Selam ve saygılar...
Merhabalar Nazlı Toaç, Hoş Geldiniz.
Blog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete ve değerli yorumunuzla paylaşıma sağladığınız desteğe çok teşekkür ederim.
Selam ve saygılarımla.
Evet cümlenin başından karakolun kalabalık olduğu anlaşılıyor. Fakat sonunda bir kalabalığın karakoldan çıktığı anlaşılabiliyor ancak.
Merhabalar Müfred, Hoş Geldiniz.
Blog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete ve paylaşıma destek sağlayan değerli yorumunuza çok teşekkür ederim.
Arada ne kadar büyük bir anlam farkı var değil mi? İşte işin doğrusunu bizlere küçücük bir virgül anlatıyor.
Selam ve saygılarımla.
Muhtemelen, doğrusu "kalabalık, karakoldan çıkıp" şeklinde olmalıydı.. Bazen okuyucuya heyecan katması gibi vb açılarından cümlelerde noktalama işaretleri, pek kullanılmayabiliyor. Noktalama işaretleri kullanılmadan direkt yazılıyor. Ama tabii bu da anlaşılmayı zorluyor..
Merhabalar Ertuğrul Yıldırım, Hoş Geldiniz.
Ziyaretinize ve paylaşıma sağladığınız katkı ve desteğe çok teşekkür ederim.
Okuyucuyu heyecana getirmek için paylaşımların ana başlıklarında ve haber manşetlerinde noktalama işaretlerini sizin dediğiniz gibi kullanmazlar; anlaşılamasın diye. Haberin tamamını okuyucuya okutmak için, doğru olmamakla birlikte basın ve medya için kurnazca bir yöntem.
Selam ve saygılarımla.
Geçenlerde sosyal medyada, dilbilgisi dahilinde bilinçli ya da bilinçsiz yanlış kullanımlar konusunda ufak bir tartışma ortamında fikirlerimi belirttim. Bendeki karşılığını kısaca belirtmem gerekirse, dilbilgisi kurallarına uymayanlar okuma zevkime balta vuruyorlar.
Kaleminize sağlık Recep Bey.
Merhabalar Klio'nun Şarkısı, Hoş Geldiniz.
Blog sayfama yapmış olduğunuz ziyarete ve değerli yorumunuz ile paylaşıma sağladığınız destek için çok teşekkür ederim.
Selam ve saygılarımla.
Yorum Gönder
YORUMLARINIZ HEMEN YAYIMLANIR