Canı Yanmak

Merhabalar.

Bugün sizlere deyim yanlışları ile ilgili kısa bir bilgi verdikten sonra deyim yanlışına bir örnek bağlayarak paylaşımı sonlandırmak istiyorum. 

Deyimler, birden fazla sözcüğün özel bir anlamda kalıplaşmasıyla oluşmuş söz öbekleridir. Bunlar yüzyılların süzgecinden geçmiş, söyleyeni bilinmeyen sözlerdir. Deyimlerin ulusallık boyutu olduğu için kişiler deyim üretemez veya bunların herhangi bir sözcüğünü -eş anlamlılarıyla bile- değiştiremez.

Yanlış deyim kullanımına örnek cümle: ...canının en çok acıdığı bir anda karısı ona aynı cümleyi tekrarlayacak... (Ahmet Altan, Kılıç Yarası Gibi, s.198)

Türkçede "canı acımak" diye bir deyim yoktur. Buna biçimce yakın "canını acıtmak" deyimi var; ama o da "birine acı vermek" anlamında, yani bu cümleye anlamca uymamakta. Bir de "canı yanmak" deyimi var, "çok acı duymak" anlamıyla cümleye de uymakta. Cümlede kullanılması gereken bu olmalıydı: "...canının en çok yandığı bir anda..."

Söz, canı yanmaktan açılmışken ülkemizde kimlerin canı yanıyor, hiç düşündünüz mü? En başta ormanlarımızla birlikte bizlerin canı yanıyor, geleceğimiz yanıyor... 

Selam ve saygılarımla.